Coraz częściej słyszy się o osobach, będących na diecie wykluczającej konkretne składniki produktów żywnościowym takie jak na przykład fruktoza, gluten czy laktoza. Można by tutaj wymieniać długo, gdyż nietolerancję lub alergię można mieć praktycznie na każdy produkt spożywczy. Jest to zależne od organizmu danego człowieka, środowiska w jakim żyje oraz trybu życia jaki prowadzi. Masz w rodzinie lub wśród znajomych kogoś z tą dolegliwością? A może sam cierpisz na alergie lub nietolerancję i nawet o tym nie wiesz? Jaka jest pomiędzy nimi różnica.
Nietolerancja pokarmowa.
Fachowo- nietolerancja na określony rodzaj żywności lub jej składnika, który jest dobrze tolerowany przez większość populacji. Prostym językiem- po wypiciu mleka masz wzdęcia, gazy, mdłości oraz biegunkę, a twoim znajomym, babci, tacie, oraz siostrze nic nie dolega.
O czym to może świadczyć? Prawdopodobnie masz nietolerancję laktozy. Objawy pojawiają się zazwyczaj kilka godzin po spożyciu problematycznego pokarmu i mogą trwać aż do następnego dnia. Nietolerancja jest częstą dolegliwością i zdarza się tak, że dana osoba jest nadwrażliwa na kilka produktów spożywczych lub ich składników. W takim wypadku diagnoza jest bardzo trudna i wymaga wprowadzenia diety eliminacyjnej, a następnie powoli należy włączać kolejne produkty i obserwować reakcję. Pomiędzy każdym następnym minimalny odstęp powinien wynosić 7 dni.
Przy nietolerancji pokarmowej próg ilości spożytej żywności wywołującej objawy jest kwestią indywidualną. Oznacza to, że np. u niektórych spożycie 3 g fruktozy wywoła objawy, a u innych bedzie to 7 g, albo pół szklanki mleka będzie w sam raz, a po całej biegunka cały dzień. 😉 Objawy nietolerancji pokarmowej najczęściej ograniczone są do przewodu pokarmowego, jednak może ona wpływać również na cały organizm i manifestować się wysypką, zmęczeniem, bólami stawów, nocnymi potami oraz szeregiem przewlekłych chorób, których przyczyny nie potrafiliśmy wyjaśnić.
Alergia pokarmowa.
W reakcję alergiczną zaangażowany jest układ immunologiczny. Najczęściej występują reakcja alergiczna IgE lub IgG zależna. Ta pierwsza jest natychmiastowa i występuje po kilkunastu lub kilkudziesięciu minutach od spożycia alergenu. Jej rozpoznanie nie nastręcza zbyt wielu problemów. Niestety niekiedy jej objawy mogą być bardzo ciężkie, włącznie z zagrażającym życiu wstrząsem anafilaktycznym.
Reakcja IgG zależna występuje najczęściej po kilku godzinach po zjedzeniu alergenu, jednak zdarzają się przypadki reakcji odsuniętej w czasie nawet o kilka dni. Jej objawy są zwykle mniej nasilone niż IgE zależnej, ale niezdiagnozowana powoli, konsekwentnie osłabia organizm oraz doprowadza do chronicznych stanów zapalnych.
Rzadkim typem reakcji alergicznej, o którym warto wspomnieć jest reakcja komórkowa. Nie uczestniczą w niej przeciwciała. Podobnie jak alergia IgG zależna może dać objawy dopiero po kilku dniach. Najczęściej występuje u niemowląt.
Alergia pokarmowa oraz nietolerancja pokarmowa-podobieństwa i różnice.
Alergie IgE są reakcjami szybkimi, prawie natychmiast pojawia się wysypka, pieczenie warg, języka oraz opuchlizna dlatego łatwo jest je zdiagnozować. Niestety mamy także te IgG zależne z opóźnioną reakcją co znacznie utrudnia odróżnienie ich od nietolerancji pokarmowych. W wielu przypadkach jest to wręcz niemożliwe. Z tego powodu, dla uproszczenia, w publikacjach często alergie IgG nazywa się nietolerancjami pokarmowymi, co nie jest do końca poprawne, ale bardzo ułatwia sprawę klasyfikacji. Wtedy możemy powiedzieć, że alergia to reakcja szybka, a nietolerancja to reakcja wolna, ale chciałem żebyście wiedzieli, że sprawa wcale nie jest taka prosta jak się wydaje.
Zapamiętajcie także, że alergia jest ściśle związana z odpowiedzią układu odpornościowego, a nie występuje ona w przypadku nietolerancji. Wraz z tym zdaniem wyłania nam się kolejna różnica- zaangażowany układ odpornościowy powoduje, że objawy alergii mogą występować w całym organizmie, w przypadku nietolerancji są najczęściej ograniczone do przewodu pokarmowego(mogą jednak występować wyjątki). Objawy tej pierwszej wywoła już bardzo niewielka ilość alergenu, w przypadku tej drugiej próg wywołujący reakcję jest zależny od tolerancji danej osoby.
Krótki komentarz oraz lista produktów, które najczęściej są problematyczne.
Niezależnie od tego z czym mamy do czynienia, postępowanie jest takie samo-należy bezwzględnie wyeliminować szkodliwy produkt lub ich grupę z diety. Uważnie analizujcie więc skład produktów oraz listę alergenów, którymi mogą być zanieczyszczone.
najczęstsze nietolerancje:
– histamina
– laktoza
– gluten
– fruktoza
– FODMAPS
– salicylany
– chemia w żywności
– pestycydy
Najczęstsze alergie:
– mleko
– orzechy ziemne
– kukurydza
– pszenica
– cytrusy
– pomidory
– czekolada
– owoce morza