Wysypka, opuchlizna, katar, ból gardła oraz biegunka to popularne objawy, których w swoim życiu doświadczył prawie każdy z nas. Towarzyszyły one wielu chorobom bakteryjnym oraz wirusowym, które mieliśmy okazje przebyć i trochę z nimi powalczyć. Bitwę toczył również nasz układ odpornościowy, którego żołnierze wywoływali wyżej wymienione objawy w starciu z zarazkami. Takie działanie umożliwiło zwalczenie choroby i szybki powrót do zdrowia.
Co ma do tego alergia pokarmowa? W pewnych okolicznościach może zdarzyć się tak, że nasz system immunologiczny zareaguje na czynnik niebędący obcym intruzem, stanowiącym zagrożenie dla naszego organizmu. Doświadczymy wtedy bezpodstawnych, dokuczliwych objawów, takich jak podczas przeziębienia czy grypy żołądkowej. Takimi czynnikami mogą być np. białka naturalne wchodzące w skład produktów żywnościowych. W zależności od rodzaju alergii reakcja może być bardzo szybka lub znacznie odsunięta w czasie, stwarzać zagrożenie życia albo dawać tylko dokuczliwe objawy. Chcecie wiedzieć jak sobie radzić z alergią? Jak ją leczyć? Poznać mechanizmy działania, typy oraz charakterystyczne objawy? Ten wpis jest właśnie dla was!
Typy alergii pokarmowych oraz mechanizmy ich powstawania.
-
Alergia natychmiastowa, IgE zależna.
IgE- czyli immunoglobuliny klasy E. W prawidłowych warunkach są wytwarzane przez białe krwinki, aby zwalczać pasożyty obecne w przewodzie pokarmowym. Można więc przyjąć, że w przypadku alergii IgE zależnej organizm omyłkowo traktuje alergeny tak samo jak pasożyty. Niezależnie od tego co wywołuje reakcję, system immunologiczny przechowuje część wytworzonych przeciwciał IgE. Dzięki temu po ponownym kontakcie z alergenem może dojść do jego szybkiego zwalczenia. O ile jest to mądre w przypadku pasożytów, to stwarza bardzo duże zagrożenie dla alergików. Taka natychmiastowa, ostra reakcja wywołuje silne dolegliwości, które mogą prowadzić nawet do śmierci.
-
Alergia opóźniona, IgG zależna.
Reakcje alergiczne, w których biorą udział przeciwciała IgG mają wolny przebieg. Po spożyciu alergizującego pokarmu powstałe przeciwciała IgG powodują nieprawidłową reakcję w wyniku, której powstają kompleksy immunologiczne aktywujące układ dopełniacza. Prowadzi to do powstania stanu zapalnego, a komórki systemu odpornościowego produkują wolne rodniki tlenowe oraz inne mediatory stanu zapalnego mogące prowadzić do uszkodzenia tkanek. W przypadku alergii IgG zależnej proces zapalny rozwija się najczęściej kilka godzin po kontakcie z alergenem- nie wykluczone jednak, że u niektórych osób minie kilka dni zanim powstaną pierwsze objawy. Ten rodzaj alergii jest bardzo ciężki do zdiagnozowania
-
Reakcja komórkowa.
Dość rzadko występująca. Biorą w niej udział komórki, będące elementami układu odpornościowego takie jak: makrofagi oraz limfocyty T. Nie dochodzi tutaj do produkcji przeciwciał. W wyniku współpracy wspomnianych wcześniej makrofagów oraz limfocytów T dochodzi do uwolnienia cytokin oraz aktywacji limfocytów cytotoksycznych. Ten typ alergii pokarmowej występuje głównie u niemowląt i manifestuje się najczęściej zmianami skórnymi.
Czynniki wpływające na powstawanie alergii.
1. Antybiotyki
Cały przewód pokarmowy od jamy ustnej aż do jelita grubego jest zamieszkały przez bakterie. Są to głównie pożyteczne szczepy dbające o właściwe jego funkcjonowanie. Antybiotyki są naturalnymi toksynami zabijającymi bakterie- zarówno te dobre jak i chorobotwórcze. Długotrwałe i częste antybiotykoterapie powodują wyjałowienie przewodu pokarmowego. Powstała dysbioza prowadzi do stanów zapalnych przewodu pokarmowego . Niektóre antybiotyki wpływają bezpośrednio na ścianki gardła,żołądka oraz jelit i uszkadzają je. W wyniku tych zniszczeń błony stają się “dziurawe” i do krwi wnikają substancje, które nie powinny się tam znaleźć- a stąd już tylko krok do reakcji alergicznej.
2. Karmienie piersią- a raczej jego brak.
Okres niemowlęcy to czas, w którym kształtuje się układ odpornościowy. Właśnie w tym czasie należy zadbać o wszystkie komponenty potrzebne do jego rozwoju. Jednym z nich jest mleko matki. Zawiera ono wszystkie niezbędne substancje odżywcze oraz naturalne przeciwciała IgG, mające w tym wypadku ochronne działanie. Dzieci, które były karmione piersią, są do 7 razy mniej narażone na wystąpienie alergii niż ich rówieśnicy , którzy otrzymywali sztuczne mleko.
3. Przesadna czystość.
Agresywne środki czystości, kosmetyki, powszechność stosowania antybiotyków oraz chlorowanie wody sprawiają, że wokół nas występuje coraz mniej mikroorganizmów. Ma to dwojaki wpływ na powstawanie alergii. Po pierwsze tak czysty świat sprawia, że w organizmie występuje niedobór bakterii, gdyż nie można ich pobrać ze środowiska zewnętrznego. Wszystko w okół jest sterylne i jest ich po prostu za mało(oczywiście mówimy o dobrych bakteriach). Deficyt taki prowadzi do stanów zapalnych przewodu pokarmowego, nadżerek w błonie śluzowej, a w konsekwencji do alergii. Kolejna kwestia to rozleniwienie i zdezorientowanie układu odpornościowego. Całą robotę wykonują za niego środki czystości, antybiotyki, chlor i inne bakteriobójcze czynniki. Z braku zajęcia system immunologiczny słabnie oraz kieruje swój atak tam gdzie nie trzeba- przeciwko niegroźnym składnikom pokarmu.
4. Przebyte infekcje.
Częste infekcje górnych dróg oddechowych oraz przewodu pokarmowego, zwiększają przepuszczalność błon śluzowych. Dzięki temu do krwi mogą łatwo wnikać alergeny, wywołujące reakcję alergiczną Największe znaczenie mają przewlekłe stany zapalne, które w sposób ciągły zwiększają przepuszczalność i nawet po ich wyleczeniu błona śluzowa bardzo długo się regeneruje. W niektórych przypadkach stan zapalny może tlić się latami, gdyż uszkodzona śluzówka powoduje alergię,a alergeny w sposób pośredni uszkadzają śluzówką i koło się zamyka.
5. Pestycydy, sztuczne dodatki do żywności oraz papierosy.
Otaczające nas trujące substancje chemiczne pochodzące z różnych źródeł mają wielokierunkowy wpływ na nasze organizmy. Osłabiają działanie systemu odpornościowego oraz zaburzają jego działanie, wybijają pożyteczne bakterie oraz zakłócają wiele szlaków metabolicznych przebiegających w naszych wnętrzach. Drażnią także delikatne błony śluzowe doprowadzając do ich stanu zapalnego, wzrostu przepuszczalności i ostatecznie alergii.
Pokarmy często wywołujące alergię:
- orzechy
- mleko
- jaja
- ryby
- owoce morza
- kukurydza
- zboża
- rośliny strączkowe
- cytrusy
- przyprawy
- pomidory
- czekolada
- sezam
Jeśli cierpisz na ostrą alergię pokarmową…
– Całkowicie unikaj alergizującego pokarmu. Nawet śladowych ilości!!!
– Poinformuj osoby w Twoim otoczeniu o alergii na jaką cierpisz. W razie problemów będą wiedziały, w jaki sposób udzielić pierwszej pomocy.
– Zawsze noś ze sobą leki przepisane przez lekarza. W Twoim przypadku mogą uratować życie.
Leczenie.
Leczenie należy rozpocząć od zlokalizowania stanów zapalnych w organizmie oraz uszczelnienia błon śluzowych przewodu pokarmowego. Zapobiegnie to wnikaniu alergenów do krwi i reakcje alergiczne przestaną występować. Ta metoda tyczy się głównie leczenia bardzo częstych reakcji IgG zależnych, w przypadku ostrych alergii IgE ma ograniczone zastosowanie. Alergie IgE wymagają bezwzględnego unikania produktów wywołujących reakcję. Szczególnie, gdy mamy do czynienia z bardzo ostrymi postaciami, gdy po kontakcie z alergenem dochodzi do sytuacji zagrażającej życiu. Niemniej jednak prawidłowa dieta oraz zdrowy styl życia na pewno nie zaszkodzą, a tak jak wspomniałem wcześniej, mogą leczyć wiele typów alergii.