W Polsce tuje są jednymi z najchętniej sadzonych iglaków. Można spotkać je w prywatnych ogrodach oraz zieleni publicznej. Maja wiele atrakcyjnych cech, które czynią je roślinami uniwersalnymi o wyjątkowych walorach ozdobnych. Uchodzą za bezproblemowe i odporne na niekorzystne warunki środowiskowe. W gruncie rzeczy jest to prawda, jednak żadna roślina nie jest niezniszczalna i gdy przekroczy się jej zakres tolerancji, dadzą o sobie znać choroby, szkodniki oraz zaburzenia wzrostu, które w końcu doprowadzą do całkowitego uschnięcia. Dość częstym problemem żywotników zachodnich jest brązowienie igieł. Może być ono wywołane przez kilka czynników. W tym wpisie przedstawimy Państwu 4 najczęstsze przyczyny tego zjawiska oraz podamy skuteczne środki zaradcze. Dowiedz się dlaczego tuje brązowieją?

1.Dlaczego tuje brązowieją?- niewłaściwe nawadnianie

Problematyczny jest zarówno niedobór jak i nadmiar wody. Tuje mają płytki system korzeniowy, w związku z tym nie są zbyt odporne na suszę. Gdy pozostawimy je bez podlewania w gorących miesiącach letnich, ich igły zaczną brązowieć od środka i opadać. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitego uschnięcia rośliny. Bardzo groźny jest również nadmiar wody. Wtedy to zalane korzenie nie mogą pobierać substancji odżywczych, igły zaczynają żółknąć, następnie brązowieć i żywotnik zachodni usycha. Dodatkowo w wyniku nadmiaru wilgoci może dojść do chorób grzybowych. Atakują one zarówno korzenie jak i część nadziemną. Tuje są roślinami zimozielonymi. Oznacza to, że są szczególnie narażone na występowanie zjawiska suszy fizjologicznej. Nawet podczas zimy opisywane iglaki tracą wodę przez igły. Gdy gleba jest przesuszona i dodatkowo zamarznie, korzenie nie mogą znikąd pobrać wody. Wtedy to w roślinie powstaje ujemny bilans wodny, który może doprowadzić do jej uschnięcia. Zamieranie tui w wyniku suszy fizjologicznej może znacznie przyspieszyć mroźna, wietrzna i słoneczna pogoda.

Metody zapobiegania i walki

Tuje preferują stanowiska o umiarkowanie wilgotnej glebie. Nie należy sadzić ich w miejscach podmokłych, ani w nadmiernie suchych i kamienistych. W miesiącach letnich, podczas upałów gdy zauważymy, że gleba jest przeschnięta trzeba je podlać. Ważne jest również, aby po posadzeniu tui wyrównać teren wokół nich. Dzięki temu w zaniżeniach terenu nie będzie zbierać się woda, która mogłaby doprowadzić do gnicia korzeni. W niektórych przypadkach wykopanie dołka wokół rośliny może ułatwić podlewanie. Należy jednak pamiętać, by korzystać z tego rozwiązania wyłącznie w przypadku świeżo posadzonych roślin, w okresach suchej i ciepłej pogody. W czasie przewlekłych opadów zaniżenia należy zlikwidować.
Jak wspominaliśmy wcześniej, żywotniki zachodnie są narażone na występowanie zjawiska suszy fizjologicznej. Aby do niego nie dopuścić, glebę wokół iglaków należy wyściółkować przekompostowaną korą sosnową(zatrzymuje wodę). Bardzo ważne jest także utrzymywanie odpowiedniej wilgotności podłoża jesienią i zimą(jeśli stwierdzimy, że gleba jest przeschnięta podlewamy tuje w okresach odwilży).

2. Dlaczego tuje brązowieją- choroby grzybowe i szkodniki

Żywotniki zachodnie uchodzą za rośliny odporne na choroby i szkodniki. Jednak w wyniku niesprzyjających warunków pogodowych oraz siedliskowych mogą zostać przez nie zaatakowane. Dochodzi wtedy do żółknięcia, następnie brązowienia igieł i w konsekwencji usycha cała roślina. Na szczęście przy wczesnym rozpoznaniu choroby lub zidentyfikowaniu szkodnika można tuję uratować.

Choroby

1. Fytoftoroza

Jedna z najczęściej spotykanych chorób wśród żywotników zachodnich. Jest wywoływana przez grzyb phytophtora. Powoduje on żółknięcie, a następnie brązowienie igieł. Największe ryzyko infekcji tym patogenem występuje wczesnym latem.

Zapobieganie i zwalczanie

W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia fytoftorozy glebę wokół tui należy ściółkować przekompostowaną korą sosnową. Warto dodać ją także do podłoża. Hamuje ona rozwój patogenu oraz  dostarcza roślinom substancji odżywczych. Bezpośrednia walka z opisywanym grzybem jest bardzo trudna, ponieważ na początku atakuje tylko korzenie i długi czas rozwija się niezauważony. Zainfekowane rośliny najczęściej nie nadają się już do leczenia. Należy je wykopać i spalić, a te rosnące w pobliżu opryskać i podlać fungicydem np. Previcurem. W przypadku ogrodów ekologicznych profilaktycznie lub interwencyjnie można stosować Biosept Active.

2. Fuzarioza

Jest chorobą wywoływaną przez grzyb z rodzaju fusarium. Na samym początku dochodzi do żółknięcia, brązowienia i więdnięcia wierzchołków pędów. Gdy nie zareagujemy w porę, infekcja w szybkim tempie rozprzestrzeni się na dalsze części tui, a następnie na egzemplarze rosnące w pobliżu.

Zapobieganie i zwalczanie

Rośliny silnie zainfekowane należy wykopać i spalić. Te z lekkimi objawami choroby oraz wyglądające na zdrowe opryskujemy fungicydem. Dobrze sprawdzi się np. Topsin lum Amistar. Stosujemy je zgodnie z zaleceniami producenta.

3. Opieńkowa zgnilizna korzeni

Kolejna choroba grzybowa, w wyniku której może dojść do brązowienia igieł. Jest wywoływana przez grzyby z rodzaju opieńka. Na początku choroba powoduje jedynie zahamowanie wzrostu rośliny. Następnie igły zaczynają żółknąć, a na powierzchni kory oraz drewna odsłoniętego w wyniku infekcji można dostrzec grube sznury grzybniowe.

Zapobieganie i zwalczanie

Młodych roślin nie należy sadzić zbyt głęboko. Powinny znajdować się w glebie na tym samym poziomie na jakim rosły w szkółce. W przeciwnym razie na pniu znajdującym się zbyt głęboko w ziemi może zacząć rozwijać się opieńka.
Zainfekowane tuje należy wykopać i spalić, a pozostałe podlać Rovralem lub Previcurem.

Dlaczego tuje brązowieją- szkodniki

Znacznie częściej żywotniki zachodnie są trapione przez choroby grzybowe niż szkodniki. Mimo to warto poznać te najpopularniejsze, bo może akurat dotrą one do naszych tui i nie będziemy wiedzieli jak je zwalczyć.

1. Miodownica cyprysikowa.

Miodownica cyprysikowa jest mszycą mogącą atakować żywotniki zachodnie. Jej wykrycie nie jest łatwe, ponieważ żeruje ona wewnątrz korony. Wysysa ona soki rośliny i wytwarza lepką substancję bardzo lubianą przez mrówki. Ich obecność może być pierwszą oznaką, że dzieje się coś niepokojącego. Pędy tui zaatakowanej przez miodownicę żółkną i zasychają.

Zapobieganie i zwalczanie

Rośliny, na których odkryliśmy ślady bytowania szkodnika należy opryskać insektycydem. Dobrze sprawdzi się tutaj Mospilan lub Karate. W ogrodach ekologicznych można stosować zapobiegawczo lub interwencyjnie wywar z czosnku. Pomoże także ręczne usuwanie mszyc.

2.Misecznik tujowiec

Szczególnie narażone na atak tego szkodnika są odmiany żywotnika zachodniego o silnie zagęszczonych pędach. Misecznik powoduje zahamowanie wzrostu rośliny. Można go łatwo rozpoznać- na igłach pojawiają się brązowe, wypukłe tarczki. Charakterystyczna jest także obecność lepkiej substancji na pędach. Po pewnym czasie roślina zaczyna stopniowo zamierać

Zapobieganie i zwalczanie

Oprysk insektycydem. Dobrze sprawdzi się Karate lub Mospilan.

3. Niewłaściwe nawożenie.

Żywotniki zachodnie do właściwego wzrostu i rozwoju potrzebują odpowiedniego nawożenia. Zapewnia ono właściwą ilość makro i mikroelementów w glebie, które w łatwy sposób mogą być pobrane przez korzenie. Zarówno ich niedobór jak i nadmiar mogą być szkodliwe. W konsekwencji tuje będą żółknąć, brązowieć i usychać.

Metody zapobiegania i walki

W przypadku, gdy zapomnieliśmy o nawożeniu, a nasze rośliny zaczynają żółknąć wystarczy zastosować nawóz wieloskładnikowy lub specjalną mieszankę dla żywotników i wszystko wróci do normy. Sprawa wygląda nieco gorzej jeśli tuje przenawozimy. Spalone korzenie nie będą w stanie pobierać wody i soli mineralnych, co doprowadzi do uschnięcia rośliny. Można próbować podlewać rośliny dużą ilością wody, aby zmniejszyć zasolenie gleby. Jednak zabieg ten będzie skuteczny jedynie w przypadku lekkiego przenawożenia. Należy więc bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta co do ilości nawozu jaką należy wysiać na jednostkę powierzchni. Trzeba również pamiętać, że dokarmianie roślin nawozami mineralnymi można rozpocząć dopiero po 2-3 miesiącach od ich posadzenia.

4. Środowisko miejskie, sąsiedztwo dróg

W miastach z roku na rok wzrasta zanieczyszczenie gleby i powietrza. Jest to spowodowane kumulowaniem się w środowisku toksycznych substancji pochodzących z kominów oraz rur wydechowych samochodów. Mimo, że żywotniki zachodnie są roślinami dość odpornymi na niekorzystne warunki miejskie, to w wyjątkowo zanieczyszczonych i zasolonych(sól drogowa) miejscach nawet one sobie nie radzą. Ich korzenie  W takich warunkach korzenie żywotników nie mogą we właściwy sposób pobierać wody i soli mineralnych. Prowadzi to do brązowienia igieł i usychania całych roślin.

Metody zapobiegania i walki

Istnieje tylko jedno rozwiązanie tego problemu. Żywotników zachodnich nie należy sadzić w silnie zanieczyszczonych częściach miast, a w szczególności w bliskim sąsiedztwie dróg.

5.Brązowienie fizjologiczne.

Wiele odmian żywotników zachodnich zaczyna brązowieć późną jesienią. Każdy, kto dopiero rozpoczyna swoją przygodę z tujami jest przerażony, ponieważ myśli, że wszystkie rośliny uschły. Jednak nie ma powodu do niepokoju. Jest to sytuacja całkowicie normalna. Na wiosnę wszystkie znów się zazielenią.